De titel verraad het al, tijdelijk onstuimig weer wordt onze kant opgestuurd de komende avond. Hoe, wanneer en waar bespreken we even in dit bericht. Een storing (verbonden aan een trog) komt de komende avond dichterbij vanaf het noordwesten.
- Een eerste punt is, dat aan de voorzijde van deze storing er relatief zachte lucht, snel in de trog wordt gepompt terwijl aan de noordzijde relatief koude lucht, snel in de trog wordt gepompt. Deze mix van zachtere en koudere lucht zorgt voor een toename van onstabiliteit.
- Een tweede punt is de straalstroom. Deze nestelt zich in de directe nabijheid van deze trog waardoor de windsnelheden op hogere hoogtes significante waarden aan nemen en er dus voldoende snelheidsscheering (wind shear) kan ontwikkelen.
- Een derde punt, de windrichting verandert ook naarmate we hogerop in de atmosfeer gaan kijken.
- Een vierde, laatste punt is het temperatuurs contrast, 8 °C als maxima over het westen en later vanavond op 5500m zakt de temperatuur tot -34 °C, dat is meer dan 40 °C verschil.
Als we kijken naar de verwachte luchtdruk kaart door het Amerikaanse weermodel om vanavond 19 u (18 UTC) dan zien we beduidend een zeer scherpe trog (omcirkeld). Deze trog zal zich in de loop van de avond afsnoeren van zijn 'moeder', namelijk de depressie met kern boven IJsland.
In eerste instantie zullen we dit merken door de toename van de wind, maar vooral tussen 19u en 23u lijkt de buienzone over ons land te trekken. Deze buien kunnen door de mix van hierboven onweer bevatten en eveneens kleine hagel.
De volgende kaart, rechts, toont de berekende convectieve bewolkingsgraad voor. Convectieve wolken kennen we in de volksmond als stapelwolken (de gewone cumulus) en de onweerswolk (cumulunimbus).
Indien de berekende convectieve bewolking hoger dan 60% haalt kan men spreken over sterke groei van stapelwolken die uitgroeien tot een regenbui of mogelijks kunnen doorgroeien tot een onweersbui. Indien deze kaart waarden van 80% of meer haalt dan is de kans zeer groot op een sterke groei van convectieve wolken.
De warmte advectie in de trog is hier mooi te zien op de temperatuurskaart op het 850 hPa vlak (zo'n 1500 m hoogte). We zien mooi de zachtere lucht vanuit Frankrijk de trog in gaan via het zuiden van België terwijl er vanaf het noordwesten de koudere lucht op die hoogte terrein wint.Als we globaal kijken zien we dat de contrasten op 1500 m hoogte reeds een 10-tal graden verschil kunnen gaan maken.
Als we vergelijken met temperatuur op 5500 meter (hieronder). Dan zegt dit contrast reeds genoeg. We
preken dan over een temperatuur op 1500 m van zo'n +4 °C terwijl vanaf het noordwesten de koudere lucht inzakt en botst met deze zachte lucht (-34 °C) en een verschil oplevert van een kleine 40 °C. Aan de grond verwachten we maxima van om en bij de 6 - 8 °C (al naar gelang de zon nog kan meewerken deze namiddag) waardoor dit contrast nog iets dieper, nog iets onstabieler wordt.
Door deze contrasten kunnen we zeker stellen dat de buien met (korrel)hagel gepaard kunnen gaan, eventueel bij een zware bui zie ik de neerslag zelfs overgaan van regen naar smeltende sneeuw (wegens het meetrekken van koudere lucht van bovenaf).
De straalstroom. Deze bevindt zich vanavond pal boven de Britse eilanden maar haar uitgang komt dan net boven ons land te liggen. (de linker uitgang).
Aan deze uitgang treedt er namelijk divergentie op welke het ontstaan van de trog bevorderd en zich zo als een klein lagedruk gebied zal gaan voort zetten in de loop van de nacht. Door deze divergentie treedt er een 'te kort' van lucht op in de hoogte en door deze kracht wordt deze terug aangevuld vanaf de grond. Deze beweging noemen we ook wel eens stijgbewegingen en deze bewegingen zijn dan terug in het voordeel om de wolken via deze beweging mee te laten omhoog groeien.
Deze stijg beweging zien we dan terug op onze volgende weerkaart, namelijk de Lapse Rate kaart vanaf het 700 tot het 500 hPa vlak. Deze kaart toont hoe snel de temperatuur daalt met toename van de hoogte. Als we de Jet van hierboven naast deze kaart leggen dan zien we uiteindelijk wat er gebeurd aan de linker uitgang. Daar zien we een snelle daling van de temperatuur per km dat we hoger gaan (gemiddeld een 7 °C per kilometer daling).
M.a.w. kunnen we zeggen dat deze snelle daling per km stijging ook kan betekenen dat een stapelwolk, per km stijging snel kan groeien.
Terwijl we deze waarden intussen ook al kennen kunnen we verder gaan met de volgende kaart, de hagelkans. Deze houd rekening met de onstabiliteit, de lapse rate (hierboven), de menging van vocht, de temperatuur op 500 hPa en de deep layer windshear (windscheering tussen 0 - 6 km). Uiteindelijk komt deze kaart maar met een 10% kans op hagel waardoor we echte problemen door hagel niet verwachten. Uiteindelijk betekend dit wel dat er kans op korrelhagel wel groot is tijdens de zwaardere buien. In de zomermaanden bij zware onweerssituaties zien we deze kaart soms percentages halen van 50 - 70 % waarbij er toen ook hagel viel van een significante orde.
Daarnaast, als laatste kaart, komen we bij de windshear terecht. Deze haalt zeer hoge waarden (mede dankzij die JET) waardoor de snelheidsshear in teken kan staan dat de buien snel kunnen doorgroeien naar een onweersstadium. Eveneens bekijken we via deze parameter of de kans op een supercell (roterende onweersbui, welke vooral in de VS tornado's voortbrengt).
Als we kijken naar de waarden, LLS (low level shear 0 - 1 km) dan haalt deze zo'n 30 m/s, DLS (deep layer shear, 0 - 6 km) dan haalt deze ook waarden rond 35 m/s.
Dit kan in principe volstaan om een supercell tot ontwikkeling te brengen maar aangezien de onstabiliteit (CAPE, kaartje links onder shear) niet zo noemenswaardig hoog ligt (amper 250 J/KG) dan sluiten we een echte supercell volledig uit.
Een verscholen exemplaar (embedded supercell is eveneens dan wel terug mogelijk). De kans op tornado's is zeer klein doch door de sterke JET kan de wind wel fel gaan uithalen tijdens de zwaardere buien (80 - 100 km/u).
M.a.w. kort samengevat:In de loop van de avond komt de trog dichterbij vanaf het noordwesten. Hieraan verbonden komt er een storing binnen vanaf het noordwesten waarop enkele felle (onweers)buien kunnen ontstaan met mogelijk ook (korrel)hagel en felle windstoten (80 - 100 km/u). De meeste en actiefste buien verwachten we in het westen en zuidwesten van ons land (prov. West & Oost-Vlaanderen, Henegouwen en delen van Antwerpen)